- Ντε Γκολ, Σαρλ Αντρέ
- (Charles Andre Joseph Marie De Gaulle, Λίλ 1890 – Κολομπέ-λε-ντεζ-Εγκλίζ 1970). Γάλλος στρατηγός και πολιτικός, ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς ηγέτες της μεταπολεμικής Γαλλίας. Μαθητής και αργότερα καθηγητής της στρατιωτικής ιστορίας στη Σχολή του Σεν-Σιρ, πολέμησε στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και στον πόλεμο της Πολωνίας εναντίον των Σοβιετικών (1920). Αργότερα υπηρέτησε στο Γενικό Επιτελείο και το 1932 έγινε γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Αμύνης, αλλά το 1936 αναγκάστηκε να αφήσει τη θέση αυτή εξαιτίας της αντίδρασης των ανώτερων διοικητών στις αντιλήψεις του για τη χρησιμοποίηση των θωρακισμένων μονάδων (που κατά τη γνώμη του έπρεπε να ενισχυθούν) και την αναδιοργάνωση του στρατού (στον οποίο, όπως υποστήριζε, έπρεπε να χρησιμοποιηθούν ευρύτερα και συστηματικότερα οι ειδικοί). Διοικητής μιας μονάδας αρμάτων μάχης κατά την έκρηξη του B’ Παγκοσμίου πολέμου, προήχθη σε στρατηγό επί του πεδίου της μάχης για τη λαμπρή μάχη του Λον (Μάιος 1940) και λίγο αργότερα ανέλαβε υφυπουργός Στρατιωτικών με ειδική αποστολή να συντονίσει την πολιτικοστρατιωτική δράση με τους Άγγλους. Όταν η κυβέρνηση Πετέν άρχισε διαπραγματεύσεις για τη σύναψη ανακωχής, ο Ν.Γ. έφυγε αεροπορικώς στο Λονδίνο, απ’ όπου εξέπεμψε, στις 18 Ιουνίου 1940, την περίφημη έκκλησή του προς τους Γάλλους να συνεχίσουν με όλα τα μέσα τον αγώνα εναντίον της Γερμανίας. Στην αγγλική πρωτεύουσα σχημάτισε τον πρώτο πυρήνα του κινήματος των Ελεύθερων Γάλλων, στο οποίο προσχώρησαν αργότερα διάφοροι διοικητές της γαλλικής Αφρικής. Η αγγλοαμερικανική κατάκτηση της Βόρειας Αφρικής επέτρεψε στον Ν.Γ. να εγκαταστήσει στο Αλγέρι, το 1943, την Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, της οποίας όμως υποχρεώθηκε να μοιραστεί την προεδρία με τον στρατηγό Ζιρώ, γιατί δεν είχε την απόλυτη εμπιστοσύνη της αμερικανικής κυβέρνησης. Τον Ιούνιο του 1944, ο Ν.Γ. κατόρθωσε να μετατρέψει την Επιτροπή του Αλγερίου σε προσωρινή κυβέρνηση της Γαλλικής Δημοκρατίας, της οποίας εκλέχτηκε αρχηγός, και τις 25 Αυγούστου του ίδιου έτους μπήκε στο Παρίσι επικεφαλής των στρατευμάτων του. Συγκρούσεις με τις πολιτικές δυνάμεις που υποστήριζαν την κυβέρνησή του τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία τον Ιανούαριο του 1946. Έτσι έκλεισε η πρώτη περίοδος της πολιτικής ζωής του Ν.Γ., που είχε κατορθώσει, μέσα από πολλές και σοβαρότατες δυσκολίες, να ξαναφέρει τη Γαλλία ανάμεσα στις μεγάλες νικήτριες δυνάμεις του πολέμου. Το επόμενο έτος σχημάτισε ένα πολιτικό κίνημα με καθαρά δεξιές τάσεις, τον Συναγερμό του Γαλλικού Λαού, που σημείωσε όμως μικρή επιτυχία. Στο μεταξύ, ο στρατηγός απέφευγε να συμμετάσχει προσωπικά στην πολιτική δράση και αποσύρθηκε στην εξοχική κατοικία του στο Κολομπέ-λε-Ντεζ-Εγκλίζ. Έπειτα από διαδοχικές κρίσεις και ένα πραξικόπημα μερικών στρατηγών στην Αλγερία, ο Ν.Γ. κλήθηκε από το Κοινοβούλιο, τον Μάιο του 1958, να αναλάβει την αρχηγία της κυβέρνησης. Επεξεργάστηκε ένα νέο Σύνταγμα (Πέμπτη Δημοκρατία) που παραχωρούσε πολλές εξουσίες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, και έπειτα από δημοψήφισμα κατέλαβε τη θέση του Προέδρου, τον Ιανουάριο του 1959. Από τότε και για δέκα χρόνια ο Ν.Γ. διηύθυνε τη γαλλική πολιτική, επιδιώκοντας να αποκαταστήσει το γόητρο της χώρας ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις (η πολιτική που επέβαλε ονομάστηκε de la grandeure = του μεγαλείου), αρχίζοντας έναν ρεαλιστικό και αυτόνομο διάλογο με όλες τις χώρες του κόσμου.
Ο ρεαλισμός και η αυτονομία τον οδήγησαν να εφοδιάσει τη Γαλλία με δικό της ατομικό εξοπλισμό, ν’ αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις της από την Ατλαντική Συμμαχία (1966) και ν’ αντιταχτεί στην είσοδο της Αγγλίας στην Κοινή Αγορά (το πρώτο γαλλικό βέτο διατυπώθηκε στα 1963). Στο εσωτερικό, η κυβέρνησή του (της οποίας επικρίθηκαν από πολλές πλευρές η απροκάλυπτη εχθρότητα προς τα πολιτικά κόμματα, ο μειωμένος σεβασμός προς το Κοινοβούλιο και η αρκετά αδέξια αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων) πραγματοποίησε οπωσδήποτε μερικές σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Το 1969, έπειτα από το δυσμενές αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος, υπέβαλε την παραίτησή του. Στην προεδρία της Δημοκρατίας τον αντικατέστησε ο Ζορζ Πομπιντού, που ήδη είχε καταλάβει (υπό αυτόν) τη θέση του πρωθυπουργού. Το 1962 δημοσίευσε τρεις τόμους σημαντικότατων απομνημονευμάτων και το 1970 κυκλοφόρησαν νεότερα με τον τίτλο Απομνημονεύματα Ελπίδας. Πέθανε στην εξοχική κατοικία του, όπου είχε πάλι αποσυρθεί και τιμήθηκε ως μεγάλος εθνικός ήρωας. Ο ίδιος, με τη διαθήκη του, είχε απαγορεύσει κάθε επίσημη εκδήλωση στην κηδεία του.
Ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, Σαρλ Ντε Γκολ, σε επίσκεψή του στην Ελλάδα το 1963.
Ο στρατηγός Ντε Γκολ, από τους «προφήτες των τεθωρακισμένων», αρχηγός της γαλλικής αντίστασης εναντίον των Γερμανών κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
Dictionary of Greek. 2013.